Dat ook de Stadserven zich verantwoordelijk voelt voor het agrarisch natuur en landschapsbeheer, zal niemand zijn ontgaan. Eén van de aspecten binnen het agrarisch natuur en landschapsbeheer is het weidevogelbeheer. Sinds 2020 is de Agrarische Natuurvereniging Camperland (ANV)nauw betrokken bij het weidevogelbeheer op Kampereiland in opdracht van De Stadserven. Om te weten te komen hoe de weidevogels er nu bij staan op het mooie Kampereiland zijn we in gesprek gegaan met Wim Baër, kartrekker van het weidevogel beheer in opdracht van De Stadserven.
Weidevogelbeheer op Kampereiland, waarom?
Wim Baër: “Daarvoor moeten we iets terug in de tijd. In het verleden is er een by-pass gegraven ten zuiden van Kampen om bij extreme omstandigheden het water van de IJssel af te laten stromen zodat delen van o.a. Zwolle en Kampen niet onder water zouden komen te staan. Met de afname van het gebied, de percelenwaar het recreatieve Reevediep nu doorloopt en de aanleg van het Reevedorp, verdween er heel veel habitat, met name voor de weidevogels. Voor het laatste, het Reevedorp, is de gemeente Kampen verantwoordelijk voor de compensatie, welke deze heeft uitbesteed aan De Stadserven.”
Het doel van het beheer is de weidevogels te behouden. “De illusie dat de aantallen enorm zullen groeien, daar ben ik een beetje op teruggekomen” zegt Wim. “Ik ben ook betrokken bij andere projecten die al wat langer lopen en daar zien we dat die aantallen langzaam groeien.”
De vogels
Bij weidevogelbeheer gaat het met name om de grutto, kievit, scholekster, tureluur en de wulp. Wim: “Dat zijn de weidevogels waar het allemaal om draait. De grutto is eigenlijk het belangrijkste in het geheel, dat is een beetje de meetgraad. Gaat het met de grutto goed, dan zal het ook met de andere weidevogels goed gaan. De grutto is een hele bijzondere vogel” vertelt Wim glimlachend. “Ik vind het een prachtbeest, als ik ze in het voorjaar weer voor het eerst hoor dan voel ik gewoon dat ik een beetje traanogen krijg, want ik vind dat gewoon heel erg mooi. Ook als ik de kievit hoor, dat is echt fantastisch!”.
Compenseren
De gemeente Kampen heeft een compensatieopdracht voor het Reevedorp en moet compenseren voor 9 gruttoparen. Per gruttopaar, vergt het een aantal ha’s land met beheer. Dat kan zijn; uitgesteld maaien, zodat de kuikens rustig kunnen opgroeien; uitsluitend gebruik van ruige mest, want andere soorten mest zijn namelijk niet goed voor de vogels, weiland met kruidenrijke gewassen zodat de kuikens zich kunnen voeden met de insecten die hier op af komen of plasdras; waar veel voedsel te vinden is. Er wordt als het ware een soort arsenaal gecreëerd met extra beheer zodat er meer kans op leven en overleven is voor de vogels. Wim: “Die plasdrassituaties hebben we op Kampereiland met zowat iedere boer.” Toch is het bij elke deelnemer weer een uitdaging, Wim: “Bij elke boer zijn de afspraken weer anders en is het weer een nieuwe puzzel. Een boer heeft natuurlijk zijn bedrijfsvoering, en naast dat we aan de weidevogels denken, moeten we ook rekening houden met zijn inkomen.”
Vogeltelling
De monitoring is altijd betrekkelijk, want de ene dag is de andere niet. Wim legt uit: “Met name de weilanden die naast natuurgebied liggen, ja, daar willen die vogels nog wel eens heen en weer treken. Ik ga meerdere keren kijken en dan zie je dat er best wel verschillen zijn.” De telling van eind maart, begin april, de zogenaamde ‘parentelling’ is voor Wim het belangrijkst: “Dat zijn in ieder geval die vogels die het voor elkaar hebben gekregen weer terug te komen. Zowel de heen- als de terugweg van de overwinteringsgebieden is niet zonder gevaren. Een vogel die een nest heeft gemaakt in een bepaald perceel en daar eieren heeft gelegd, die heeft een bepaalde binding met dat perceel. Die komt daar dan weer terug.” Eind april is er een goede blik op wat er aanwezig is in het gebied, eind mei wordt nog een keer geteld om te kijken welke vogels reageren. “Wij noemen dat een alarmtelling; want de vogels die dan nog aanwezig zijn om te broeden of die kuikens hebben, slaan dan gevaar, dat kan je horen en zien.” Na de alarmtellingkomen de beheerders niet meer in het land, Wim: “Rust is heel erg belangrijk voor de vogels om op te groeien.”
Tussenstand
Wim: “In zijn totaliteit gaat het redelijk goed in de IJsseldelta. Dus met dit als startend project vanaf 2020, en met de Stichting Particuliere Landschapsdiensten IJsseldelta + (SPLIJ+) die al een aantal jaren meeloopt vanaf 2013 en de Agrarische Natuurvereniging Camperland (ANV) dat al actief is vanaf 2010. Als je dan kijkt naar de totale weidevogelstand, dan zit daar een hele langzame groei zit in. Zolang wij een gestage groei kunnen genereren dan gaat het heel erg goed. Maar doe je niets dan is het zo weg. Op Kampereiland zijn we nu twee jaar bezig, en het zal echt niet zo zijn dat er meteen honderden gruttoparen en andere weidevogels zullen komen. We hebben het afgelopen jaar 6 gruttoparen geteld. Het jaar ervoor telden we er 4.” We hebben geprobeerd de gebieden waar weidevogelbeheer passend was vrijwel dicht te plakken zegt Wim: “Ik ben ook in gebieden geweest waar in het verleden heel veel beheer is gedaan, maar die op dit moment leeg zijn. Vanwege predatie door bijvoorbeeld vossen. Dus dat probeer ik weer op te bouwen en ik weet zeker dat het lukt” zegt Wim vastberaden, “Er zullen niet meteen gigantische aantallen uitkomen. Maar ik heb er wel vertrouwen in!”.
Wil je meer weten over weidevogelbeheer? Of zie jij er kans in ook bij te dragen aan het beheer op Kampereiland?
Neem dan contact op van info@destadserven.nl
